Finansal piyasalarda, yılın ikinci çeyreğinde, merkez bankalarının faiz artırım döngüsünün sonuna geldiğine dair artan beklentilerle pozitif bir seyir hakim olurken, yurt içi piyasalar ise yaşanan depremlerin ve seçim belirsizliklerinin etkisiyle negatif başladığı dönemi seçimlerin sonuçlanmasıyla pozitif tamamladı.
Dünya genelinde devam eden enflasyon ve resesyon ikilemi ikinci çeyreğe de taşındı. Bu süreçte merkez bankalarının attığı “şahin” adımların etkisi de öne çıkmaya başladı.
ABD Merkez Bankası (Fed), Mart 2022’de başladığı faiz artırım döngüsüne bu yılın ikinci çeyreğinde ilk kez ara verdi. Faiz artışlarına son 9 toplantıda da aralıksız devam eden Fed, bu süreçte politika faizini toplamda 475 baz puan artırarak yüzde 0,25’ten yüzde 5’e çıkarmıştı.
İkinci çeyreğin ilk toplantısında da 25 baz puanlık faiz artışına giden Fed, haziran toplantısında ise verilerin ekonomik aktivitenin ılımlı bir hızda büyümeye işaret etmesinin de etkisiyle politika faizini yüzde 5,00-5,25 aralığında sabit bıraktı.
Karar sonrası açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Jerome Powell, ABD ekonomisinin geçen yıl önemli ölçüde yavaşladığını ve son göstergelerin ekonomik aktivitenin ılımlı bir hızda büyümeye devam ettiğini gösterdiğini belirterek, enflasyonist baskıların yüksek seyretmeye devam ettiğini ve enflasyonu tekrar yüzde 2’ye indirme sürecinde katedilmesi gereken uzun bir yol olduğunu söyledi.
2023’ün ilk çeyreğinde yüzde 5 olan ABD enflasyonu, ikinci çeyreğin sonunda yüzde 3 olurken, çekirdek enflasyon da yüzde 5,6’dan yüzde 4,8’e yavaşladı.
Avrupa tarafında ise Avrupa Merkez Bankasının (ECB) faiz artışlarına hiç ara vermemesine karşın bu yılın ikinci çeyreğinde faiz artış hızını yavaşlatarak, 50 baz puandan 25 baz puana düşürmesi ultra şahin adımların sonuna gelindiğine yönelik beklentileri destekledi.
ECB, refinansman faiz oranını Temmuz 2022’den bu yılın ikinci çeyreğine kadar toplamda 350 baz puan artırarak yüzde 0’dan yüzde 3,50 seviyesine, ikinci çeyrekte gerçekleştirdiği iki toplantıda da 25’er baz puan faiz artışına giderek yüzde 4’e çıkardı.
En erken faiz artırımına başlayan merkez bankası olarak bilinen İngiltere Merkez Bankası (BoE), Aralık 2021’de başladığı faiz artırım döngüsüne aralıksız devam ederek bu yılın ikinci çeyreğindeki ilk toplantısında 25, ikincisinde ise 50 baz puan faiz artırarak toplam da 490 baz puanlık faiz artışıyla politika faizini yüzde 0,10’dan yüzde 5’e çıkardı.
Bu gelişmelerle yılın ikinci çeyreğini, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 5,8 düşüşle 75,2 dolardan, altının ons fiyatı da yüzde 2,5 azalışla 1.920 dolardan tamamladı.
Bu dönemde, New York Borsası’nda teknoloji hisseleri öncülüğünde yükselişler göze çarparken, Nasdaq endeksi yaklaşık yüzde 13 ve S&P 500 endeksi yüzde 8’in üzerinde artış kaydetti. Dow Jones endeksi de yüzde 3,4 değer kazandı. Avrupa borsalarında ise karışık bir seyir öne çıktı.
Asya tarafında Çin ekonomisine ilişkin olumsuz sinyaller bu dönemde artarken, Japonya’da Nikkei 25 endeksi, diğer bölge borsalarından gözle görülür bir şekilde pozitif ayrıştı. Bu yılın ikinci çeyreğinde Nikkei 25 endeksi, yüzde 18’in üzerinde yükseldi.
Seçimlerin ardından BIST 100 endeksinde ralli yaşandı
Genel seçimlerin sonuçlanmasıyla yurt içinde piyasaların üzerindeki sis perdesi ortadan kalkarken, ekonomi yönetimindeki yeni atamalar ve gelecek döneme ilişkin alınan kararlar ikinci çeyreğe damga vurdu.
Seçim sonrası, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin yeni kabinesinde Hazine ve Maliye Bakanlığı görevini Mehmet Şimşek üstlendi. Dr. Hafize Gaye Erkan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına (TCMB) atanan ilk kadın başkan olarak tarihe geçti.
Daha önceki kabinelerde ekonomiden sorumlu başbakan yardımcılığı ve bakanlık görevleri üstlenen Cevdet Yılmaz da Cumhurbaşkanı Yardımcısı oldu.
Bu dönemde ekonomi yönetiminin “piyasa dostu” mesajları dikkati çekerken, Şimşek, “Hükümetimizin temel hedefi toplumsal refahı yükseltmektir. Önümüzdeki dönemde bu hedefe ulaşmada şeffaflık, tutarlılık, öngörülebilirlik ve uluslararası normlara uygunluk temel ilkelerimiz olacaktır. Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeceği kalmamıştır. Kurala dayalı, öngörülebilir bir Türkiye ekonomisi, özlenen refaha ulaşmamızda anahtar olacaktır.” ifadelerini kullandı.
Söz konusu atamalar, piyasalar tarafından olumlu karşılanırken, seçim öncesinde 702 baz puana kadar yükselen Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS), yeni ekonomi yönetiminin iş başı yapmasıyla 500 puanın altına geriledi.
İlk kez Erkan başkanlığında toplanan TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 650 baz puan artırarak yüzde 8,5’ten yüzde 15’e çıkardı. Böylece TCMB, Mart 2021’den bu yana ilk kez faiz artışına gitmiş oldu.
Karar metnindeki, “Kurul, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin başlamasına karar vermiştir.” ifadeleri ise dikkati çekti.
Bu gelişmelerle, seçim öncesinde 4.311,41 puana kadar gerileyerek son 6 ayın en düşük seviyesini test eden BIST 100 endeksi, seçim sonrası yükseliş eğilimine geçti ve ikinci çeyreği söz konusu seviyenin yüzde 33,6 üzerinde 5.759,11 puandan tamamladı. Dolar/TL de ikinci çeyrekte yüzde 34,4 değer kazancıyla 25,7825’e çıktı.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, yılın ikinci çeyreğindeki önemli gelişmeler şöyle:
1 Nisan:
TCMB, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin bankalarda mevcut ABD doları, avro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde, dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilmesi süresini bu yılın ilk 3 ayını da kapsayacak şekilde uzattı.
2 Nisan:
İsviçre Federal Savcılığı, Credit Suisse’in rakibi UBS tarafından devlet desteği ile “acil” devralınmasına soruşturma açtı. Savcılık ulusal ve bölgesel makamlara olası suçları analiz etmek ve tespit etmek için “bilgileri araştırma ve derleme” talimatı verdi.
3 Nisan:
Türkiye’de enflasyon martta aylık yüzde 2,29 ve yıllık yüzde 50,51 oldu.
4 Nisan:
Uluslararası Para Fonu (IMF), banka dışı finansal kuruluşların küresel finansal sistemde kilit bir rol oynadığını belirterek bu kuruluşların güçlü bir şekilde düzenlenmesi ve denetlenmesi gerektiğini bildirdi.
Dünya Ticaret Örgütünün (DTÖ) yayımladığı raporda, 2023 için küresel mal ticareti büyümesine ilişkin tahmininin, küresel ekonomideki toparlanma beklentisiyle yüzde 1’den yüzde 1,7’ye çıkarıldığı bildirildi. Bu rakamın yine de 2008 küresel finansal krizinden sonra ticaret hacimlerinin çökmesinden bu yana geçen 12 yıldaki ortalama yüzde 2,6’nın altında kalması dikkati çekti.
6 Nisan:
IMF Başkanı Kristalina Georgieva, dünya ekonomisinin bu yıl yüzde 3’ten az büyümesini beklediklerini ifade ederek, küresel ekonomik büyümenin gelecek 5 yılda yüzde 3 civarında kalacağını öngördüklerini ve bunun 1990’dan bu yana en düşük orta vadeli büyüme tahminleri olduğunu söyledi.
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye’de yerel yönetimlerin bütçesinin enflasyona ve depremlere karşı dirençli olduğunu belirtti.
TCMB, yurt dışından deprem bölgesine sağlanacak fonlara kolaylık sağlamak amacıyla Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası’nda kotasyon yöntemiyle ve 1 hafta vadeli olarak gerçekleştirilen işlemlerin, fonların kullandırılmasına aracılık edecek bankalarla daha uzun vadelerde de gerçekleştirilebileceğini bildirdi.
7 Nisan:
Japonya’da hükümet, Ueda Kazuo’yu Merkez Bankasının (BoJ) yeni başkanı olarak resmen tayin etti. BoJ Başkanı Kuroda Haruhiko’nun 10 yıl süren 2 dönemlik görev süresi sona erdi.
İngiltere Merkez Bankası, Kral Charles’ın portresinin bulunduğu 5,10,20 ve 50 poundluk banknotların tasarımlarına son halinin verilerek basılmakta olduğunu ve 2024’ün ortasında dolaşıma gireceği bildirildi.
TCMB liralaşma stratejisini güçlendirmek adına menkul kıymet tesisi ve zorunlu karşılıklarda düzenlemeler yaptı. Buna göre, yabancı para mevduat/katılım fonlarından Türk lirası mevduat/katılım fonlarına dönüşüm oranlarının hesaplanmasında gelecek altı aya yönelik hesaplamalarda 31 Mart 2023 tarihi esas alınacak.
10 Nisan:
BoJ’un yeni Başkanı Kazuo Ueda, yan etkilerine dikkat ederek yüzde 2’lik enflasyon hedefine ulaşmak ve fiyat istikrarının sağlanması için elinden geleni yapacağını söyledi. Ueda, “Getiri eğrisi kontrolünde büyük değişiklikler yapılıp yapılmayacağına ekonomik, fiyat ve finansal trendlere bakılarak karar verilmelidir.” dedi.
Dünya Bankası Grubu Başkanı David Malpass, küresel ekonomik büyüme tahmininin bu yıl için yüzde 1,7’den yüzde 2’ye revize edildiğini bildirdi.
11 Nisan:
IMF, küresel ekonomik büyüme tahminini bu yıl için yüzde 2,9’dan yüzde 2,8’e ve 2024 için yüzde 3,1’den yüzde 3’e düşürdü. IMF yayımladığı raporda, Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 2,7 ve 2024’te yüzde 3,6 büyümesinin tahmin edildiği kaydedildi. IMF’nin ocak ayındaki tahminlerinde, Türkiye ekonomisinin 2023 ve 2024’te yüzde 3’er büyüyeceği öngörülmüştü.
Fed’in bankacılık krizi nedeniyle faiz artırım döngüsünü sonlandıracağı beklentisinin yatırımcıların riskli varlıklarda iştahını artıracağı öngörüsüyle kripto para birimi olan Bitcoin’in fiyatı, 10 ay sonra yeniden 30 bin doların üzerine çıktı.
Çin’de martta tüketici fiyatları beklentilerin altında artarken, üretici fiyatlarındaki düşüş eğilimi devam etti. Ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) martta önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 0,7 arttı, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yüzde 2,5 geriledi.
12 Nisan:
Fed’in son toplantısına ait tutanaklar, Fed yetkililerinin mart ayı toplantısında faizin sabit tutulmasını değerlendirdiğini ancak son kararın 25 baz puanlık artış yönünde olduğunu ortaya koydu.
IMF, küresel kamu borcunun gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının 2028’e kadar yüzde 99,6’ya çıkmasının beklendiğini bildirdi.
ABD’de TÜFE, martta aylık bazda yüzde 0,1 ve yıllık bazda yüzde 5 artarak piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Ülkede yıllık enflasyon yüzde 5 ile Mayıs 2021’den bu yana en düşük seviyesine geriledi.
13 Nisan:
TCMB, Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım ihalelerinin işlem yapmak isteyen bankalarla doğrudan gerçekleştirilebilmesine karar verdi. Döviz piyasalarında işlem yapmaya yetkili bankalar, telefon aracılığıyla doğrudan anlık fiyat (forward kur) vererek TCMB ile Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz alım-satım işlemi gerçekleştirebilecek. Söz konusu işlemlerin vadesinde tutarlar Türk lirası olarak netleştirilecek ve vade tarihinde ilan edilen TCMB gösterge niteliğindeki avro veya dolar alış kurunun işlem kurundan yüksek olması halinde TCMB bankalara, döviz alış kurunun işlem kurundan düşük olması halinde ise bankalar TCMB’ye kur farkını Türk lirası üzerinden ödeyecek.
17 Nisan:
ECB Başkanı Christine Lagarde, bazı ülkelerin ticarette alternatif para birimi arayışının ABD doları veya avro için yakın zamanda hakimiyet kaybına işaret etmediğini belirterek, “Şimdiye kadar veriler uluslararası para birimlerinin kullanımında önemli değişiklikler göstermiyor ancak uluslararası para birimi statüsünün artık hafife alınmaması gerektiğini öne sürüyor.” dedi.
18 Nisan:
Çin ekonomisi, 2023’ün ilk çeyreğinde, beklentilerin üzerinde, yıllık bazda yüzde 4,5 büyüme kaydetti. Martta sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 3,9, perakende satışlar ise yüzde 10,3 artarken sabit sermaye yatırımları ilk çeyrekte yüzde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,1 yükseldi.
19 Nisan:
Fed, 12 şubesinden gelen analizlerle hazırlanan raporda, son haftalarda genel ekonomik faaliyetin “çok az” değiştiği belirtilerek büyüme beklentilerinin de büyük oranda değişmediği kaydedildi.
İngiltere’de TÜFE martta yıllık bazda yüzde 10,4’ten yüzde 10,1’e geriledi.
Avro Bölgesi’nde enflasyon martta aylık bazda yüzde 0,9 ve yıllık yüzde 6,9 oldu.
20 Nisan:
TCMB Liralaşma Stratejisi kapsamındaki adımlardan Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım ihalelerinde yeni uygulama değişikliğini takip eden ilk üç işlem gününde, 734 milyon dolar karşılığı pozisyon büyüklüğüne ulaşıldı.
24 Nisan:
ECB Yönetim Kurulunun dijital avronun oluşturulmasında bir sonraki aşamaya geçilmesi ile ilgili kararının bu yılın güz döneminde verilmesinin planlandığı bildirildi.
25 Nisan:
ECB’den yapılan açıklamada, ABD doları fonlamasındaki iyileşmeler ve ABD doları likidite sağlama operasyonlarındaki düşük talebe bağlı olarak, Avrupa, İngiltere, Japonya ve İsviçre merkez bankalarının Fed ile danışma halinde swap hattı operasyonlarının sıklığını günlükten haftalığa değiştirme konusunda ortak karar aldığı belirtildi.
Fitch Ratings,??? ABD’de borç limiti konusundaki açmazı çözme yolunun belirsizliğini koruduğunu belirterek, kısa vadeli borç limiti artışının gelecek açmazları önlemeyeceğini bildirdi.
27 Nisan:
ABD ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 1,1 ile beklenenden az büyüdü. Piyasa tahminleri ekonominin yüzde 2 büyümesi yönündeydi.
TCMB, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 8,50’de tuttu. PPK duyurusunda, “Yüksek küresel enflasyonun, enflasyon beklentileri ve uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri yakından izlenmektedir. Sanayi üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi açısından finansal koşulların destekleyici olması deprem sonrasında daha da önemli hale gelmiştir.” denildi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), yerel üreticiler tarafından üretilen elektrik motorlu araçlar için özel kredi düzenlemesine gitti. Buna göre, nihai fatura değeri 900 bin lira ve altında olan elektrikli araç bedellerinin yüzde 70’ine kadar 48 ay vadede kredi kullanılabilecek. 900 bin lira ile 1 milyon 800 bin lira arasında olan elektrikli araçların yüzde 50’si için 36 ay vadeli kredi imkanı sunulacak.
28 Nisan:
BoJ, ultra gevşek para politikasında bir değişikliğe gitmezken, gelecek 1-1,5 yıllık bir dönemde uygulanmak üzere para politikasında “geniş perspektifli” bir gözden geçirme kararı aldığını duyurdu. Politika faizini yüzde eksi 0,1 düzeyinde koruyan BoJ, artı/eksi yüzde 0,5 düzeyinde bulunan getiri eğrisi hedef aralığını da değiştirmedi.
Fed, Silikon Vadisi Bankasının (SVB) iflasının banka yönetiminin riskleri yönetememesi ve denetimdeki yetersizliklerden kaynaklandığını belirterek, denetim ve düzenlemeyi güçlendirme çağrısında bulundu.
Almanya’da yıllık enflasyon, enerji fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle nisanda beklentilere paralel şekilde yüzde 7,2 olarak ölçüldü.
Alman ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde, alışılmışın dışındaki yüksek enflasyon ve artan faiz oranlarının tüketici harcamalarını baskılaması nedeniyle büyüme gösteremedi. İlk çeyrekte büyüme kaydetmeyen Alman ekonomisi, “üst üste iki çeyrek GSYH’de küçülme yaşanması” olarak ifade edilen teknik resesyona girmemiş oldu.
Avro Bölgesi ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,1 ve yıllık yüzde 1,3 büyüme kaydetti.
IMF, Avrupa’nın bu yıl için ekonomik büyüme tahmininin 0,2 puan artışla yüzde 0,8’e yükseltirken, 2024 için ise 0,3 puan azalışla 1,7’e düşürdü.
BDDK, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle alacakları zaman aşımına uğrayan hak sahipleri veya mirasçıları için son başvuru tarihini 3 ay erteledi.
29 Nisan:
TCMB, ödeme hizmetleri ve elektronik para ihracı ile ödeme hizmeti sağlayıcıları hakkında yönetmelik ve ilgili tebliğde değişikliğe gitti. Değişiklik tebliğine göre de 1 Aralık 2021 tarihli ve 31676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğin geçici 1. maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan “30 Nisan 2023 tarihine kadar” ibareleri “30 Haziran 2023 tarihine kadar” olarak değiştirildi.
1 Mayıs:
IMF Başkanı Kristalina Georgieva, faiz oranlarındaki hızlı artışın bankacılık sektöründeki kırılganlıkları ortaya çıkardığını ifade etti.
ABD’de bankacılık krizinde adı geçen First Republic Bank’ın kapatıldığı ve varlıklarının JPMorgan Chase Bank tarafından satın alınacağı bildirildi.
ABD Hazine Bakanlığı, bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin borçlanma tahminini 726 milyar dolara yükseltti.
2 Mayıs:
TMSF, Türk Ticaret Bankasının Türkiye İhracatçılar Meclisi, ihracatçı birlikleri, Türk Eximbank ile birlikte özel sektöre ve kamuya ait 20 bankanın ortak olduğu İGE’ye devrini uygun buldu
3 Mayıs:
TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı’nda, enflasyon tahminlerinde herhangi bir değişikliğe gitmeyerek 2023 yıl sonu tahminini yüzde 22,3, gelecek yıl sonu tahminini de yüzde 8,8’de sabit tuttuklarını bildirdi.
4 Mayıs:
ECB, 3 temel politika faizini 25 baz puan artırarak faiz artırım hızını düşürürken, bilanço küçültmeyi hızlandırdı. Karar sonrasında açıklamalarda bulunan ECB Başkanı Lagarde, bankanın enflasyona karşı “daha gidecek yolu” olduğunu ve enflasyonla mücadele için parasal sıkılaştırmaya “ara vermediğini” söyledi.
IMF Sözcüsü Julie Kozack, ABD’nin temerrüde düşmesi halinde bu durumun sadece ABD için değil, küresel ekonomi için de çok ciddi yansımaları olacağı uyarısında bulundu.
Küresel hava yolu yolcu trafiği, martta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 52,4 artarak Kovid-19 salgını öncesi seviyenin yüzde 88’ine ulaştı.
5 Mayıs:
ABD’de tarım dışı istihdam nisanda 253 bin ile beklentilerin üzerinde artarken, işsizlik oranı yüzde 3,4 ile tarihi düşük değerine yakın seyretti.
6 Mayıs:
Fed, banka iflasları sonrasında atılan adımlarla, finansal piyasaların normale döndüğünü ve mevduat akışlarının istikrar kazandığını belirterek “Ancak büyük mevduat çıkışları yaşayan bazı bankalar stres yaşamaya devam etti. Bu gelişmeler ileriye dönük kredi koşulları üzerinde baskı oluşturabilir.” ifadelerini kulandı.
11 Mayıs:
Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS), günlük 50 puandan fazla düşüşle 500 baz puanın altına indi.
BoE Başkanı Andrew Bailey, ülkede artık resesyon beklemediklerini ve ılımlı bir büyüme görüleceğini belirterek, şartların gerektirmesi halinde faiz artışlarının sürebileceğini söyledi.
12 Mayıs:
ABD Başkanı Joe Biden, Philip Jefferson’ı Fed Başkan Yardımcılığına, Adriana Kugler’i de Fed Yönetim Kurulu üyeliğine aday gösterdi.
İngiltere ekonomisi bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 0,1 büyürken, mart ayında yüzde 0,3 daralma gösterdi.
BDDK, deprem bölgesindeki Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) teminatlarının, hasar gören iş yerlerinin tekrar faaliyete geçebilmesi için mümkün olduğu ölçüde iş yerlerinin onarımında kullanılmasına imkan sağlanmasında fayda görüldüğünü bildirdi.
16 Mayıs:
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, ABD’nin temerrüde düşmesinin yaratacağı gelir şokunun resesyona yol açabileceğini belirterek, “Ekonomik kriz, federal hükümetin operasyonlarındaki olası aksamalarla daha da kötüleşebilir.” dedi.
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), faaliyette olduğu bölgelerin bu yıla ilişkin ekonomik büyüme tahmininin 0,1 puan azaltılarak yüzde 2,2’ye düşürüldüğünü bildirdi.
TCMB, kredi kartı belirli bir limitin üzerinde olanlar için kredi kartı vasıtasıyla yapılan nakit çekim ve kuyum harcamalarının kredi türüne yüzde 30 oranında menkul kıymet tesisine tabi olmasını kararlaştırdı.
17 Mayıs:
BM, bu yıl için küresel ekonomik büyüme tahminini 0,4 puan artırarak yüzde 2,3’e çıkarmasına rağmen küresel ekonomide uzun süreli düşük büyüme riski öngördü.
TCMB tarafından, Liralaşma Stratejisi kapsamında Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğ’e eklenen geçici madde ile 2023’ün geri kalanında gerçek kişi yabancı para mevduat/katılım fonundan Türk lirası mevduat/katılma hesaplarına ek dönüşüm hedefi uygulanacak.
Japon ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde beklenenden daha hızlı büyüme kaydederek “üst üste iki çeyrek GSYH’de küçülme yaşanması” olarak ifade edilen teknik resesyondan çıktı.
19 Mayıs:
Fed Başkanı Jerome Powell, bankacılık sektöründeki gelişmelerin kredi koşullarının sıkılaşmasına katkıda bulunduğunu, faiz oranlarının normalde olması gerektiği kadar yükselmesinin gerekmeyebileceğini ifade etti.
24 Mayıs:
İngiltere’de yıllık enflasyon nisanda beklenenden az yavaşlayarak yüzde 8,7’ye indi.
Fed, Twitter verilerinde Doğal Dil İşleme yöntemini kullanarak yeni bir kredi ve finansal piyasa duyarlılığı ölçüsü oluşturdu.
ABD ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 1,3 ile beklentilerin üzerinde büyüdü.
Fitch Ratings, borç limiti açmazı nedeniyle ABD’nin “AAA” olan kredi notunu negatif izlemeye aldı.
TCMB, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 8,50’de tuttu.
26 Mayıs:
IMF Başkanı Kristalina Georgieva, ABD’de enflasyonun yüzde 2 hedefine düşürülmesi için uzun süreli bir sıkı para politikasının gerekeceğini belirterek, “Faiz oranlarının daha uzun süre biraz daha yüksek olması gerekecek.” dedi.
BDDK, bankaların orta ve uzun vadede pasif yapılarını daha sağlıklı hale getirerek daha istikrarlı ve güvenilir bir fonlama sağlaması için Net İstikrarlı Fonlama Oranı (NİFO) uygulamasının başlayacağını bildirdi.
27 Mayıs:
Almanya’da yıllık enflasyon, mayısta beklentilerin altında yüzde 6,1 olarak ölçüldü.
30 Mayıs:
DTÖ, küresel mal ticaretinin yılın ilk çeyreğinde durgun kaldığını ancak ileriye dönük göstergelerin ikinci çeyrekte olası bir dönüşe işaret ettiğini bildirdi.
1 Haziran:
Avro Bölgesi’nde TÜFE, mayısta aylık bazda değişmezken, yıllık bazda yüzde 6,1 artış gösterdi.
TCMB, çeşitli hesaplarda 1 Haziran’dan itibaren açılacak veya yenilenecek hesaplarda verilecek ek menfaat veya getirilerin vade sonundan önce ödenemeyeceğini bildirdi.
2 Haziran:
Fitch Ratings, ABD’de borç limiti krizinin aşılmasına rağmen son yaşanan gerilimi tırmandırma politikasının sonuçları ile orta vadeli mali ve borç gidişatına ilişkin görünüm dikkate alınarak ülkenin kredi notunun negatif izlemede olmaya devam ettiğini duyurdu.
4 Haziran:
Hazine ve Maliye Bakanlığı görevini Nureddin Nebati’den devralan Mehmet Şimşek, “Hükümetimizin temel hedefi toplumsal refahı yükseltmektir. Önümüzdeki dönemde bu hedefe ulaşmada şeffaflık, tutarlılık, öngörülebilirlik ve uluslararası normlara uygunluk temel ilkelerimiz olacaktır.” dedi.
5 Haziran:
ECB Başkanı Christine Lagarde, enflasyonist baskıların yüksek seyrettiğini, çekirdek enflasyonun zirve yaptığına dair net bir kanıt olmadığını söyledi.
Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS), yaklaşık bir ay aranın ardından yeniden 500 baz puanın altına düştü.
6 Haziran:
Dünya Bankası, Türkiye ekonomisine ilişkin büyüme tahminini bu yıl için, yıl başında yüzde 2,7 olarak öngörürken, ekonominin ilk çeyrekte dirençli kalmasının etkisiyle yüzde 3,2’ye yükseltti.
7 Haziran:
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 2,6’dan yüzde 2,7’ye ve Türkiye ekonomisine yönelik büyüme beklentisini de yüzde 2,8’den yüzde 3,6’ya yükseltti.
8 Haziran:
Moody’s, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonunun (SEC) dava açtığı Coinbase’in görünümünü negatife çevirdiğini bildirdi.
Japon ekonomisi ocak-mart döneminde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0,7 ve geçen yılın aynı dönemine göre de yüzde 2,7 büyüdü.
9 Haziran:
TCMB Başkanı Dr. Hafize Gaye Erkan, görevi Şahap Kavcıoğlu’ndan devraldı.
BDDK Başkanlığına atanan Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu, kurumun 6. başkanı oldu.
13 Haziran:
Çin Merkez Bankası (PBoC), kısa vadeli borç verme faiz oranını Kovid-19 sonrası duraksayan ekonomik toparlanmayı desteklemek amacıyla Ağustos 2022’den bu yana ilk kez düşürdü. Banka, 7 gün vadeli ters repo operasyonunda faiz oranını, 10 baz puan indirilerek yüzde 1,90’a çekti.
ABD’de TÜFE, mayısta aylık bazda yüzde 0,1 ve yıllık bazda yüzde 4 ile piyasa beklentilerinin altında arttı.
14 Haziran:
Fed, politika faizini beklentiler dahilinde değiştirmeyerek yüzde 5,00-5,25 aralığında sabit tuttu. Böylece Fed, politika faizini 15 ay sonra ilk kez sabit tutmuş oldu.
Fed Başkanı Jerome Powell, neredeyse tüm Fed yetkililerinin, enflasyonu zamanla yüzde 2’ye düşürmek için bu yıl bazı ek faiz artışlarının uygun olacağını düşündüğünü ifade etti.
İngiliz ekonomisi, hizmet sektörünün katkısıyla nisanda yüzde 0,2, son 3 aylık dönemde de yüzde 0,1 büyüdü.
15 Haziran:
ECB, 3 temel politika faizini 25 baz puan artırarak, yüksek enflasyonla mücadele de faiz oranlarını art arda sekizinci kez yükseltti. Bankanın mevduat faizini 22 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 3,5’e çıkarması da dikkati çekti.
ECB Başkanı Christine Lagarde, Avro Bölgesi’nde fiyat baskılarının yüksek kalmaya devam ettiğini ve enflasyonla mücadele için parasal sıkılaştırmaya ara vermeyeceklerini söyledi.
16 Haziran:
BoJ, ultra gevşek para politikasında bir değişikliğe gitmezken, getiri eğrisi hedef aralığını da artı/eksi yüzde 0,5 düzeyinde korudu.
17 Haziran:
Moody’s, Türkiye’nin kredi notuna ilişkin güncelleme yapılmadığını duyurdu. Moody’s, halihazırda Türkiye’nin kredi notunu “B3” ve not görünümünü “durağan” olarak değerlendiriyor.
19 Haziran:
IMF Başkanı Kristalina Georgieva, küresel bir Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) platformu konsepti üzerinde çalıştıklarını ifade etti.
21 Haziran:
Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyonu yüzde 2 hedefine indirme sürecinde katedilmesi gereken uzun bir yol olduğunu belirterek, faiz oranlarının yıl sonuna kadar biraz daha yükseltilmesinin uygun olacağının düşünüldüğünü ifade etti.
İngiltere’de yıllık enflasyon, mayısta yüzde 8,7 ile değişiklik göstermezken, çekirdek enflasyon yüzde 7,1’e çıktı.
Fitch Ratings, küresel ekonomiye ilişkin büyüme beklentisini 2023 için yüzde 2’den yüzde 2,4’e yükseltti. Türkiye’ye ilişkin büyüme tahmininde değişikliğe gitmeyen Fitch, 2023 için yüzde 2,5 ve 2024 için yüzde 3 büyüme öngördü.
22 Haziran:
TCMB, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 650 baz puan artırarak yüzde 15’e çıkardı. Karar sonrası yapılan duyuruda, “Kurul, mevcut mikro ve makroihtiyati çerçeveyi, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleştirecektir” ifadelerine yer verildi.
BoE, politika faizini 50 baz puan artırarak yüzde 4,50’den yüzde 5,00’e yükseltti.
BoE Başkanı Andrew Bailey, enflasyonun düşmesini beklediklerini ancak fiyat ve çalışan maaşlarındaki mevcut artış seviyelerinin sürdürülemez olduğunu bildirdi.
25 Haziran:
TCMB, sadeleştirme politikası kapsamında ilk adım olarak menkul kıymet tesis oranının yüzde 10’dan yüzde 5’e düşürülmesine karar verildiğini duyurdu.
26 Haziran:
İsviçre Merkez Bankası (SNB), İsviçre’nin SIX dijital borsasında Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) ihraç edeceğini açıkladı.
Standard & Poor’s (S&P), dezenflasyonun Avro Bölgesi’ni kış durgunluğundan çıkarmaya başladığını bildirdi.
28 Haziran:
Fed Başkanı Jerome Powell, para politikasında daha fazla kısıtlamanın geleceğine inandıklarını, bunu yönlendiren faktörün de güçlü iş gücü piyasası olduğunu belirtti.
Dijital avro ile Avrupa çapında alternatif bir ödeme çözümü sunulacak. Kişi ve işletmeler mevcut seçeneklere ilave olarak dijital avro ile ödeme yapabilecek
S&P, küresel ekonomik büyüme tahminini bu yıl için yüzde 2,7’den yüzde 2,9’a çıkardı.
29 Haziran:
ABD ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 2 ile beklenenden fazla büyüme kaydetti.
Fed, stres testine tabi tuttuğu büyük bankaların şiddetli bir resesyonu atlatmak için iyi konumda olduğunu ve resesyon sırasında bile hanehalkı ile işletmelere kredi vermeye devam edebileceğini bildirdi.
30 Haziran:
Avro Bölgesi’nde TÜFE, haziranda yıllık bazda yüzde 5,5 artış gösterdi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya Merkez Bankasının dondurulan varlıklarından sağlanan karlara odaklanan bir teklif hazırlayacaklarını söyledi.
Çin’de imalat sektörlerdeki öncü ekonomik aktivite verileri 3 aydır büyüme eşiğinin altında seyrediyor.
